Praktijkvoorbeelden

Een lokaal sportakkoord beschrijft een set aan afspraken tussen de gemeente, sportaanbieders, maatschappelijke partners en eventuele partners uit het bedrijfsleven en fondsen. Deze afspraken en de voorgenomen maatregelen kunnen heel concreet zijn en zijn vaak eenvoudig te realiseren. Het lokale sportakkoord kan echter ook afspraken bevatten met langere termijn doelstellingen. De inbreng en bijdrage van de betrokken partijen kan variëren, alsook de mate van de onderlinge samenwerking. Dit is mede afhankelijk van de gemaakte afspraken, gekozen maatregelen en doelstelling(en).

Inspirerende voorbeelden uit de praktijk

Bekijk: Huis voor de Sport Limburg begeleidt Kimbria Racket Club bij opstellen Meerjaren Onderhoudsplan (MJOP).

Bekijk: Actieve dagbesteding voor mensen met dementie, in de kantine van de lokale voetbalvereniging.

Bekijk: Skills Garden: bewegen in de openbare ruimte.

Bekijk: Beweeglessen voor kinderen: wekelijks speelplezier én de essentiële basisvormen van bewegen.

Bekijk: Inclusief sporten.

Bekijk: Sporten als uitlaatklep voor kinderen met iets meer behoeften dan anderen.

Bekijk: Embedded Fitness.

Bekijk: Basisschool in bewegen: sporten en bewegen als vast onderdeel op school.

Jong starten met een leven met een leven-lang gezond leven

Vijf overkoepelende ambities zijn in het ‘Maastrichts Sport Akkoord’ geformuleerd, waarvan een zich specifiek richt op het thema ‘Van Jongs af aan vaardig in bewegen’. We leveren onze bijdragen vanuit de overtuiging dat ‘een leven-lang gezond leven’ meer kans van slagen heeft, als we kinderen en jongeren (en dus ook hun ouders) uitdagen na te denken over bewegen, gezonde voeding en andere factoren die fysieke en mentale weerbaarheid versterken. Hoe eerder, hoe beter. Ons doel is het op positieve wijze ‘inslijpen’ van gedrag gericht op een gezonde leefstijl. Meer preventief bezig zijn, dan later vooral genezend.

Basisscholen in beweging

We zijn als werkgroep voortvarend van start kunnen gaan, omdat Maastricht Sport in samenwerking met meerdere basisscholen en kinderopvanglocaties al vele jaren succesvol bezig waren in het kader van het programma ‘Basisscholen in Beweging’. Onze eerste activiteit was er dan ook op gericht om alle nog niet deelnemende scholen en kinderopvanglocaties te verleiden aan te sluiten en hun eigen ervaringen in te brengen. Momenteel wordt er in samenwerking met de Universiteit Maastricht en de Fontys Hogeschool hard gewerkt om dit project door te ontwikkelen richting ‘de gezonde basisschool’, waarbij bewegen en voeding met elkaar nadrukkelijk verbonden worden. Voor onze werkgroep is dat wederom een uitdaging om het implementeren op een concrete en praktische wijze te ondersteunen.

Verbinding Basis Onderwijs met het Voortgezet Onderwijs

Daar waar leerlingen in het basisonderwijs nog vaak enthousiast en van nature in beweging zijn en ook voor een deel actief zijn bij sportverenigingen, zien we dat in de onderbouw van het voortgezet onderwijs de beweeg- en sportactiviteiten minder worden. Meerdere studies laten zien dat de afname fors te noemen is. De vraag is dan ook of er op een later moment in hun ontwikkeling de weg naar een gezondere leefstijl weer ingeslagen kan worden. Om hier meer duidelijkheid in te krijgen en dan vooral ook meer te leren van wat de meest effectieve interventies zijn om juist in deze puberleeftijd een gezonde leefstijl vast te houden en waar nodig te verstevigen, zijn we in de wetenschappelijke literatuur gedoken. Dit moet ons leiden naar succesvolle aanpakken. Aanpakken die door de doelgroep zelf ontwikkeld moeten kunnen worden en waarbij de opgedane inzichten door ons ingezet worden om hen uit te dagen hun verantwoordelijkheid te pakken.

Vooruitlopend hierop zijn de eerste initiatieven genomen om sportleerkrachten uit het voorgezet- en basisonderwijs bij elkaar te brengen. Hierbij streven we er mede naar de positieve lijn van ‘basisscholen in beweging’ en de ‘gezonde basisschool’ door te trekken naar het voortgezet onderwijs, maar dan passend bij de dynamiek van deze leeftijdsfase van jongeren in ontwikkeling.

Tevens wordt erop gemikt om voor het einde van het schooljaar – als Covid niet spelbreker blijft – een eerste gezamenlijke sportontmoeting te organiseren tussen leerlingen van groep 8 en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. We hopen dat dit zowel de samenwerking bevordert, als ook ons inzichten uit de wetenschappelijke studies concreet maakt.

Bewegend leren

Bij het Terra Nigra college in Maastricht West zijn ervaringen opgedaan met ‘Bewegend Leren’ met als doel zowel leerprestaties te verhogen, als ook bij te dragen aan een gezondere leefstijl.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is een inactieve levensstijl een van de grootste redenen van een ongezonde leefstijl en daarmee van vroegtijdig overlijden. Te weinig bewegen verhoogt de kans op grote ziektes zoals kanker, hart- en vaatziekten en diabetes. Op dit moment beweegt al meer dan 80% van de jongeren wereldwijd te weinig volgens de WHO. Daarom willen we graag ‘bewegend leren’ promoten en zo bij te dragen aan een ‘bewegelijker’ schoolklimaat. Aangezien dit aanzienlijke investeringen in technologische zin en in het ontwikkelen van methodieken betekent, zullen we niet alleen op zoek moeten gaan naar mogelijkheden bestaande middelen anders aan te wenden, maar ook naar nieuwe financieringsbronnen. Investeren in preventie in plaats van vooral ‘repareren’ in een later stadium.

Verbinden met andere initiatieven – op weg naar een integrale aanpak

Binnen het Sportakkoord werken we al nauw samen met de werkgroep ‘Inclusief sporten en bewegen’. Ook hier geldt ‘jong geleerd, oud gedaan’. Sociale ontmoetingen bevorderen, draagt bij aan het vormen van een sterker gemeenschapsgevoel.

Ook verwachten wij dat we in de loop van dit jaar nauwer kunnen aansluiten op de andere werkgroepen, gericht op respectievelijk een ‘duurzame sportinfrastructuur’, een ‘positieve sportcultuur’ en ‘talentontwikkeling’. Voorbeelden van succesvolle sporters zijn nodig om te inspireren. Een positieve sportcultuur met vitale verenigingen en goede, uitnodigende en ruim beschikbare voorzieningen in alle buurten maken dat de mensen, die we motiveren hun gedrag aan te passen aan gezondere leefstijl, ook in staat zijn hier een vervolg aan te geven.

Daarnaast hebben we ontdekt dat er zowel in de stad als geheel, als in het onderwijs ongelofelijk veel initiatieven zijn die min of meer hetzelfde nastreven of die verbonden kunnen worden ter verhoging van welzijn en welbevinden. Ofschoon onze focus gericht is op ‘sporten en bewegen’ willen we graag onze inspanningen verbinden met andere initiatieven.

Daarom zijn we ook tevreden dat de netwerken in en rondom de start in kaart gebracht gaan worden, zodat we ook slimme verbindingen kunnen maken met mensen en organisaties die met dezelfde en aanverwante zaken bezig zijn. De resultaten die rond juni/juli worden opgeleverd door een aantal studenten van de Hotelschool in Maastricht, kunnen we daarbij naar verwachting goed gebruiken.

Oproep

Momenteel wordt onze werkgroep bemensd door mensen afkomstig uit Hai-5, Maastricht Sport, MosaLira, Kom Leren, MIK & PIW-groep, LVO, UM en Logovision en twee ex-onderwijsmensen.

We zien uit naar nieuwe mensen om onze werkgroep te versterken.
Neem contact met ons op via het contactformulier.